ประวัติศาสตร์ประเทศสเปน . ยุคก่อนประวัติศาสตร์และก่อนโรมัน หลักฐานสมัยก่อนประวัติศาสตร์แรกสุดของมนุษย์วานร โฮมินิดส์ ที่อาศัยอยู่ในยุโรปถูกค้นพบที่ ถ้ำอาตาปวยร์กา (Atapuerca) ในสเปน ซึ่งกลายเป็นกุญแจสำคัญของการศึกษาบรรพชีวินวิทยาของโลก เนื่องจากได้ค้นพบ ซากดึกดำบรรพ์ ที่มีอายุประมาณ 1 ล้านปีที่นั่นด้วย มนุษย์สมัยใหม่พวก โครมันยอง ได้เริ่มเข้ามาในคาบสมุทรไอบีเรียจากทางเหนือของ เทือกเขาพิเรนีส เมื่อ 35,000 ปีมาแล้ว สัญลักษณ์ที่โดดเด่นของการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์คือ ภาพวาดที่มีชื่อเสียงใน ถ้ำอัลตามีรา ทางภาคเหนือ เขียนขึ้นเมื่อ 15,000 ปี ก่อนคริสต์ศักราช และได้รับการยกย่องร่วมกับภาพเขียนที่ปรากฏใน ถ้ำลาสโก ประเทศฝรั่งเศส ในฐานะตัวอย่างที่ดีเยี่ยมของ จิตรกรรมถ้ำ วัฒนธรรมเมืองแรกเริ่มสุดที่ถูกอ้างถึงในเอกสารได้แก่ เมืองกึ่งโบราณทางภาคใต้ที่มีชื่อว่า ตาร์เตสโซส (Tartessos) มีอายุประมาณก่อน 1,100 ปีก่อนคริสต์ศตวรรษ ชาวฟีนิเชีย กรีก และคาร์เทจที่ท่องไปตามท้องทะเลได้เข้ามาตั้งหลักแหล่งตามชายฝั่ง ทะเลเมดิเตอร์